Autoagresja - temat tabu współczesnego świata

Jak poradzić sobie z autoagresją?
— Anonimowy

 

Aby zaradzić problemowi, trzeba go trochę lepiej poznać i dowiedzieć się co nieco, dlaczego dokładnie tak się dzieje. Niestety, w dzisiejszym świecie jest to temat tabu i często ludzie milczą i udają, że nie ma żadnego problemu. Otóż jest i to ogromny. Autoagresja jest zjawiskiem trudnym do zdefiniowania i bardzo złożonym. Wiele osób kojarzy tę właśnie przypadłość z cięciem się ostrymi przedmiotami, parzeniem czy przypalaniem. Rzeczywiście, wiele osób zadaje sobie ból właśnie w ten sposób. Najbardziej skrajną formą autoagresji bezpośredniej jest samobójstwo. Jednak są jeszcze te inne, bardziej skryte sposoby również dążące do samo destrukcji.

Autoagresja – działanie mające na celu spowodowanie sobie psychicznej albo fizycznej szkody.
Typy autoagresji:
- bezpośrednia – gdy dochodzi do samookaleczenia, samooskarżania
- pośrednia – gdy jednostka prowokuje i poddaje się agresji innych
- werbalna – polega na zaniżaniu samooceny, krytyce siebie i swojego zachowania
- niewerbalna – to samookaleczenia, uszkadzanie ciała

Wiele osób spotyka odrzucenie i niezrozumienie, a jest to ostatnia rzecz, której potrzebuje osoba chora. Tak, niestety. Autoagresja jest chorobą. Pojawia się ona czasem pod przykrywką upiększania ciała, na przykład w postaci operacji plastycznych czy wyniszczających diet. Część specjalistów zalicza też nałogi.

Teraz jest czas, aby zadać sobie pytanie: dlaczego się okaleczamy?

Niektórzy twierdzą, że przyczyną autoagresji może być uraz psychiczny spowodowany w dzieciństwie, czyli np. poniżanie dziecka, bicie go (nie mylmy z karcącym klapsem), ignorowanie jego potrzeb, czasem też brak rodziców, pobyt w domu dziecka czy w szpitalu. Takie zachowania mogą być spowodowane też chorobami genetycznymi, wśród których są zaburzenia autystyczne takie jak zespół Retta, z którym rodzi się jedno na dziesięć tysięcy dzieci i zazwyczaj dotyka ono dziewczynek. Czasem do autodestrukcji dążą także osoby cierpiące na przewlekłe zapalenie mózgu.

Jednak są to pojedyncze przypadki.  Nie znaczy to oczywiście, że chorujesz także na zespół Rotta czy masz zapalenie mózgu. Często sami specjaliści mają problem ze znalezieniem źródła problemu – potrzebna jest więc dokładna psychoanaliza i chęć do współpracy pacjenta. Można wymienić też kilka bardziej powszechnych powodów autoagresji.

- radzenie sobie z trudnymi emocjami – osoba dąży do tego, aby zastąpić ból psychiczny bólem fizycznym. Jest to efekt krótkotrwały, jednak niektórzy twierdzą, że im to pomaga. Przez ból fizyczny mogą choć na chwilę zapomnieć o problemach ich przytłaczających.

- odzyskanie poczucia rzeczywistości – niektóre osoby mają wrażenie, że nie żyją naprawdę, a świat postrzegają jako odległy. Taki stan występuje czasem u osób doświadczających przemocy i wywołany jest dlatego, aby poradzić sobie jakoś w trudnych i traumatycznych sytuacjach. Autoagresja występuje tutaj, aby dana osoba mogła poczuć, że naprawdę żyje, czyli ból przywołuje ją do rzeczywistości

- sprawowanie władzy nad ciałem

- karanie się

- opieka nad sobą, czyli forma oczyszczenia, dezynfekcji

- radzenie sobie z traumą

- komunikacja może być niewerbalnym wołaniem o pomoc, zwróceniem uwagi na siebie i swój problem.

Autoagresja może być też ukaraniem kogoś poprzez wyrzuty sumienia u tej osoby.

Jak sobie poradzić?

Najskuteczniejszym sposobem jest zwrócenie się do psychoterapeuty, a czasem nawet do psychiatry. Terapia ta polega na odnalezieniu przyczyny samookaleczenia, zastanowieniu się nad jej funkcją i próbie znalezienia sposobu zdrowszego zaspokajania potrzeb. Pracuje się także nad relacją z ciałem, ponieważ wiele osób samo okaleczających się traktuje je raczej jako przeciwnika. Podczas terapii osoba buduje wraz z terapeutą pozytywny obraz ciała i uczy się, jak dobrze o nie zadbać.

Pamiętaj, że autoagresja to nie jedyny sposób, aby ukoić swój ból. Nawet jeśli sytuacja wydaje się być bez wyjścia i nie wyobrażasz sobie sensownego rozwiązania problemu, nie rań siebie – zrób pierwszy krok do życia bez samookaleczenia. Pamiętaj, że zawsze jest szansa na poprawę.

Jeśli natomiast znasz osobę, która sama siebie okalecza, pomóż jej. Pamiętaj – nie oceniaj, nie potępiaj, traktuj jak człowieka pełnowartościowego. Chociaż autoagresja jest często tematem tabu, staraj się rozmawiać – każda rana zadana przez samego siebie jest wołaniem o pomoc, każda ma w sobie jakąś opowieść. Staraj się zrozumieć i podnosić na duchu. Potrzebna do tego jest ogromna cierpliwość, ale jeśli osoba chorująca na tę przypadłość poczuje, że ma kogoś bliskiego, kto go i jego problemy zrozumie, przestanie sięgać po żyletkę.

1 marca obchodzimy Światowy Dzień Świadomej Autoagresji. Nosimy pomarańczowe wstążki, gdy mamy problem z robieniem sobie krzywdy, pomarańczowo-białe, jeżeli aktywnie walczymy o poprawę i chcemy pomagać innym, natomiast białe oznaczają solidarność i zrozumienie, a także chęć wspierania osób borykających się z problemem autoagresji.

Informacje zawarte w artykule czerpałam z:

pl.wikipedia.org; www.psychorada.pl oraz z własnych doświadczeń i kontaktów z osobami cierpiącymi na autoagresję.